Các kênh phân phối chính hạt điều tại thị trường châu Âu

Với xu hướng tiêu dùng xanh ngày càng trở nên phổ biến tại châu Âu, hạt điều của Việt Nam có nhiều tiềm năng tăng trưởng vào thị trường này. Việc nắm bắt đặc điểm hệ thống kênh phân phối hạt điều ở châu Âu sẽ giúp các doanh nghiệp chủ động hơn trong tiếp cận khách hàng và thị trường phù hợp.

Theo Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển (kiêm nhiệm các nước Bắc Âu), các nhà nhập khẩu hạt điều chuyên dụng đại diện cho kênh quan trọng nhất đối với hạt điều ở châu Âu. Ngoài ra còn có một số kênh thay thế, chẳng hạn như đại lý, nhà chế biến thực phẩm hoặc công ty dịch vụ thực phẩm.

Những công ty đóng vai trò quan trọng trong phân khúc hạt điều bao gồm các công ty rang xay và đóng gói. Một số công ty rang xay đã chuyên bán hạt điều rang muối, tẩm gia vị với số lượng lớn cho các nhà đóng gói. Nhiều công ty đóng gói có cơ sở rang trong nhà máy của họ, cho phép phát triển các sản phẩm khác nhau mà có thể bán trực tiếp cho các phân khúc người tiêu dùng.

Nhà nhập khẩu/nhà bán buôn

Trong hầu hết các trường hợp, nhà nhập khẩu đóng vai trò là nhà bán buôn. Họ thường bán hạt điều cho các công ty rang xay chế biến hạt điều và đóng gói để bán cho người tiêu dùng. Một số nhà nhập khẩu cũng có thiết bị chế biến và đóng gói riêng, vì vậy họ cũng có thể cung cấp trực tiếp cho các kênh bán lẻ và dịch vụ thực phẩm.

Các nhà nhập khẩu thường khá am hiểu về thị trường châu Âu và họ theo dõi chặt chẽ diễn biến tại các nước sản xuất hạt điều. Các nhà nhập khẩu hạt điều thường nhập khẩu các loại hạt ăn được khác và trái cây sấy khô, vì vậy việc cung cấp các sản phẩm khác ngoài hạt điều có thể tăng khả năng cạnh tranh.

Đối với các nhà cung cấp mới, thách thức là thiết lập mối quan hệ lâu dài với các nhà nhập khẩu nổi tiếng, vì họ thường đã làm việc với các nhà cung cấp được chọn. Các nhà nhập khẩu có uy tín thực hiện kiểm tra và thăm các nước sản xuất một cách thường xuyên. Các doanh nghiệp mới phải cung cấp hàng chất lượng tương tự với giá thấp hơn so với đối thủ cạnh tranh khi bắt đầu mối quan hệ.

Vị trí của nhà nhập khẩu và nhà sản xuất thực phẩm bị áp lực bởi các nhà bán lẻ. Nhu cầu cao hơn do ngành bán lẻ áp đặt sẽ quyết định động lực của chuỗi cung ứng từ trên xuống. Áp lực chuyển thành giá thấp hơn nhưng cũng có giá trị gia tăng dưới dạng các sản phẩm bền vững, tự nhiên, hữu cơ hoặc thương mại công bằng. Do đó, sự minh bạch trong chuỗi cung ứng là cần thiết. Để đạt được điều này, nhiều nhà nhập khẩu phát triển các quy tắc ứng xử của riêng họ và xây dựng mối quan hệ lâu dài với các nhà cung cấp ưu tiên của các nước đang phát triển.

Đại lý/môi giới

Các đại lý tham gia kinh doanh hạt điều thường thực hiện hai loại hoạt động. Các đại lý thường đóng vai trò là các công ty độc lập thay mặt khách hàng đàm phán và là trung gian giữa người mua và người bán. Thông thường, họ tính phí hoa hồng từ 2% đến 4% cho các dịch vụ trung gian của họ.

Một hoạt động khác được các bên này thực hiện là cung cấp nhãn hiệu riêng cho các chuỗi bán lẻ ở châu Âu. Đối với hầu hết các nhà cung cấp ở các nước đang phát triển, việc tham gia vào các quy trình đấu thầu nhãn hiệu riêng đòi hỏi khắt khe là rất khó khăn. Đối với các dịch vụ này, một số đại lý, hợp tác với các nhà cung cấp hạt điều của họ, tham gia vào các thủ tục thu mua do chuỗi bán lẻ đưa ra.

Kênh bán lẻ

Các nhà bán lẻ hiếm khi mua trực tiếp từ các nhà xuất khẩu ở các nước đang phát triển. Tuy nhiên, một số nhà xuất khẩu (nhà chế biến) ở các nước đang phát triển đóng gói sản phẩm của họ trực tiếp để dán nhãn riêng. Gần đây, lĩnh vực bán lẻ ngày càng trở nên phân cực, chứng kiến sự chuyển hướng sang phân khúc chiết khấu hoặc phân khúc cao cấp. Hợp nhất, bão hòa thị trường, cạnh tranh khốc liệt và giá thấp là những đặc điểm chính của thị trường bán lẻ thực phẩm châu Âu.

Kênh dịch vụ ăn uống

Kênh dịch vụ ăn uống (khách sạn, nhà hàng và cơ sở kinh doanh ăn uống) thường được cung cấp bởi các nhà nhập khẩu chuyên biệt (nhà bán buôn). Mảng dịch vụ ăn uống thường yêu cầu quy cách đóng gói hạt điều cụ thể theo khối lượng từ 1kg đến 5kg, khác với yêu cầu đóng gói số lượng lớn hoặc đóng gói bán lẻ.

Ẩm thực thế giới, thực phẩm tốt cho sức khỏe và thưởng thức đồ ăn là những động lực chính trong kênh dịch vụ ăn uống ở châu Âu. Các loại hình kinh doanh phát triển nhanh nhất là thức ăn nhanh mới (tốt cho sức khỏe), thức ăn đường phố, cũng như các nhà hàng phục vụ các món ăn quốc tế và quán bar bán bánh sandwich.

Theo đánh giá, các nhà nhập khẩu chuyên dụng là kênh quan trọng nhất đối với thị trường hạt điều ở châu Âu.

Kênh nào phù hợp cho các nhà xuất khẩu hạt điều Việt Nam?

Các nhà nhập khẩu chuyên ngành dường như là kênh hữu ích nhất cho các doanh nghiệp muốn xuất khẩu hạt điều sang thị trường châu Âu. Điều này đặc biệt phù hợp với các nhà cung cấp mới vì việc cung cấp trực tiếp cho phân khúc bán lẻ rất khắt khe và đòi hỏi đầu tư đáng kể vào chất lượng và hậu cần.

Đóng gói nhãn hiệu riêng có thể là một lựa chọn cho các nhà sản xuất được trang bị tốt và cạnh tranh về giá. Tuy nhiên, việc đóng gói nhãn hiệu riêng thường được thực hiện bởi các nhà nhập khẩu ký hợp đồng với các chuỗi bán lẻ ở châu Âu.

Ngoài ra, để kiểm soát hoàn toàn quá trình chế biến, việc rang và đóng gói hạt điều cho phân khúc đồ ăn nhẹ ở châu Âu sẽ dễ dàng hơn. Khi chi phí lao động ở châu Âu ngày càng tăng, các nhà nhập khẩu hạt điều đôi khi tìm kiếm các hoạt động rang hiệu quả hơn, chẳng hạn như ở Đông Âu hoặc các nước đang phát triển.

Nguồn: Hiệp hội điều Việt Nam Vinacas